علی تبریزلی
علی تبریزی | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | 1929-06-25 |
| درگذشت | 1998-01-18 |
علی تبریزی - شاعر، نویسنده و ناشر. او بنیان‌گذار انتشارات "آتروپات" بود. در این انتشارات، آثاری مانند "کلیات علی آقا واحد"، "نغمه‌ها و بایاتی‌های آذربایجان"، "داستان کوراوغلو"، "مجموعه اشعار از ادبیات کلاسیک آذربایجان"، "دیوان فضولی"، "اشعار سلمان ممتاز" و چندین کتاب دیگر را آماده و منتشر کرد.
به خاطر فعالیت‌هایش توسط ساواک دستگیر شد و ۶ سال از عمرش را در زندان گذراند.
درباره او
[ویرایش]علی تبریزی در ۲۵ ژوئن ۱۹۲۹ در محله منجم تبریز به دنیا آمد.[۱] تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ای در محله‌شان و تحصیلات بعدی را در مدرسه رشدیه به پایان رساند.[۲] در دوران حکومت ملی آذربایجان، در مدرسه به زبان مادری تحصیل کرد.[۱] بعدها با خانواده‌اش به تهران نقل مکان کرد.[۳] اول کتاب "غزلیات علی تبریزی" را منتشر کرده سپس انتشارات "آتروپات" را بنیان‌گذاری کرد[۴] و چندین انجمن ادبی نیز تاسیس کرد.[۱][۲] او به مناطق مختلف سفر کرد و نمونه‌های فولکلور ترکی را جمع‌آوری کرد.[۵] او در سال ۱۹۵۵ کتاب دو جلدی "شاه اسماعیل" که شامل زندگی‌نامه و اشعار شاه اسماعیل بود[۱] و داستان "اصلی و کرم" را از زبان مردم گردآوری کرده بود را به چاپ رساند.[۵][۶]
در سال ۱۹۵۹، او به همراه شاعر حسن مجیدزاده ساوالان، "کلیات علی آقا واحد" و در سال‌های بعد، "نغمه‌ها و بایاتی‌های آذربایجان" (در دو جلد)، "داستان کوراوغلو"، "مجموعه اشعار از ادبیات کلاسیک آذربایجان"، "دیوان فضولی"، "اشعار سلمان ممتاز" و چندین کتاب دیگر را تهیه و منتشر کرد.[۷][۸] در اثرش با عنوان "ادبیات و ملیت" به مسائل مختلفی پرداخته است.[۹][۱۰] در این اثر، او به تاریخ ترک‌های ساکن آذربایجان جنوبی، خودآگاهی ملی آن‌ها و مشکلات هویتی موجود در آنجا پرداخت. هنگام آماده‌سازی کتاب "آپاردی سئللر سارانی" اثر حسن مجیدزاده ساوالان برای چاپ، ساواک به انتشارات حمله کرد، کتاب‌های چاپ شده و در حال چاپ را مصادره کرد و خودش نیز دستگیر شد.[۲] پس از ۶ سال از زندان آزاد شد. پس از آزادی، فرهنگ لغتی به نام "کتاب خود آموز ترکی-فارسی" را تهیه و منتشر کرد.[۶]
او در ۱۸ ژانویه ۱۹۹۸ در تهران درگذشت و در قبرستان وادی رحمت تبریز به خاک سپرده شد.[۲][۳]
آثار
[ویرایش]- علی تبریزلی‌نین غزللری
- اصلی - کرم
- شاه‌اسماعیل
- گوز یاشلاری
- دیل و ادبیات
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Məmmədli, Pərvanə (2015). Cәnubi Azәrbaycan: әdәbi şәxsiyyәtlәr, portretlәr (PDF) (به ترکی آذربایجانی). Bakı: Sabah. p. 151.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ Şamil, Əli (2013-05-23). "Ana dilinin qorunması uğrunda yorulmaq bilmədən mübarizə aparmış şair, araşdırıcı Əli Təbrizinin ömür yolu və yaradıcılığı..."
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Məmmədli, Pərvanə (2016-09-24). "İranda türkçülüyün ideoloqu". senet.az. Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ "Güney azərbaycanlı yazıçı və şair Əli Təbrizlinin anım mərasimi keçirilib". gamac.info. 2020-02-02. Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Ələkbərli, Faiq (2021). Azərbaycan Türk fəlsəfi və ictimai fikir tarixi XIX-XX əsrlər (به ترکی آذربایجانی). Vol. III. Bakı: Elm və təhsil. p. 517. Archived from the original on 2022-11-21. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Maşallahqızı, Mətanət; İbadi, Məhəmməd (2022-12-26). "Güneyin "Əsli və Kərəm"ləri". science.gov.az (به ترکی آذربایجانی). Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ Məmmədli, Pərvanə (2015). Cәnubi Azәrbaycan: әdәbi şәxsiyyәtlәr, portretlәr (PDF) (به ترکی آذربایجانی). Bakı: Sabah. p. 152.
- ↑ Nəsibli, Nəsib (2020-06-30). "Tebrizli Ali ve düşünceleri". MİSAK- Millî Strateji Araştırma Kurulu (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ Nəsibli, Nəsib (2022-05-16). "Tebrizli Ali'nin feryadı". MİSAK- Millî Strateji Araştırma Kurulu (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
- ↑ Nəsibli, Nəsib (2021-11-30). "Türk-Fars münasibətləri və İran alqısı". Turkustan.az (به ترکی آذربایجانی). Archived from the original on 2023-12-05. Retrieved 2023-12-05.
